Het is gelukkig redelijk rustig op tweede pinksterdag en de wind blaast hem vanaf de Zuidersluis de Noordersluis in. Daar liggen we een paar nachten en daarna worden we dwars door het centrum van Utrecht naar een jachtwerf in Zuilen gesleept. Er zit niets anders op dan weer met trein en ferry naar Vlieland te reizen. Gelukkig kan ik in de loods bij de haven terecht en een gedeelte van de tijd in een tent. Ondertussen wordt de keerkoppeling van mijn scheepje in Makkum onderhanden genomen. 

Ik neem contact op met wetenschapper Roy van Weerdenburg van de TU Delft, die met een collega morfologisch onderzoek heeft gedaan in het waddengebied. Zij hebben data en hardware waar ik geïnteresseerd in ben. De hardware is erg kostbaar, dus dat is geen optie. Hun opstelling is helaas begin dit jaar weer afgebroken. Maar hij vindt mijn project interessant en stuurt mij data en grafieken. 

Het betreft tijdreeksen van de gemeten waterstand, stroomsnelheid naar het oosten, stroomsnelheid naar het noorden, en de waarden van het akoestische signaal dat wordt gebruikt als maat voor de hoeveelheid deeltjes (zand en slib) in suspensie. De tijdreeks bevat drie weken aan data, van 15 februari tot 8 maart 2025. Deze tijdreeksen zijn gemeten op het slik ten oosten van de veerdam van Holwerd. De hoogte van de bodem is daar ongeveer -0.06 m NAP. Als er geen data is, dan stond het instrument droog (bij laagwater). 

De aangeleverde gegevens probeer ik om te zetten naar geluid. Dat lukt met de grafieken beter dan met de data. Met behulp van AI ontwikkel ik een audioconverter die grafieklijnen vloeiend kan omzetten naar toonhoogte. Omdat er geen input is bij laag water, ontstaat er een natuurlijk ritme van oplopende toon en rust. De timing kan aangepast worden: kort levert dat een percussie-achtige klank op en lang een langgerekte, oplopende toon. Het is een begin, het is prachtig weer en daarom geen tijd om dagen achter een computer te zitten. Dat kan beter in november als ik in het voormalige atelier van Betzy Akersloot-Berg werk (Onderdeel van Museum Tromp’s Huys).

Losjes gebaseerd op de meetapparatuur van de wetenschappers bouw ik een prototype van een 'waddenrecorder' met microfoon, hydrofoon, golfslagsensor, anemometer, een oude dieptemeter en log uit een schip. De output is een combinatie van audio van de microfoons en hydrofoons en de opgewekte stroom en pulsen van de sensoren en analoge meters. Die audio-en stroomsignalen laat ik samenkomen in een elektroakoestisch werkstation. Van daaruit kan ik ze elkaar laten beïnvloeden. 

Ik ben in een fase waarin ik elk onderdeel apart uittest. Bijvoorbeeld een windmeter die de toonhoogte van een oscillator en de resonantie van een filter beïnvloedt. Of de pulsen van een log die een trigger zijn voor een ritmisch patroon. Het is een uitdaging om alles een beetje zand- en zeeproof te krijgen. Later moet alles bij elkaar komen, waarbij de stalen platbodem - drooggevallen op het wad - als klankkast gaat fungeren.

De motor van mijn scheepje heb ik weer in elkaar gesleuteld. Hopelijk kan ik eind augustus met mijn eigen boot naar de wadden. Dan maak ik ook nog het ITGWO festival mee.

Van 1 tot 21 september ben ik weer aan het werk op Vlieland. 

• Mels van Zutphen, mei 2025